Các Nhà Lãnh Đạo Nga.
Staline.
Nước Nga chiếm 1/6 diện tích trái đất là một quốc gia rộng lớn nhất thế giới, một giải đất mênh mông bát ngát. Mùa đông Nga lạnh nhất thế giới khoảng bốn năm chục độ âm.
Thời Nga Hoàng đất nước không văn minh bằng Anh, Pháp, vẫn còn chế độ nông nô, nền văn chương và âm nhạc cổ điển giầu vào bậc nhất trên thế giới với các nhà văn hào, thi hào vĩ đại như Léon Tolstoi, Dostoievsky, Pouchkine, Sholokhov, Tchaikovsky …được thế giới ngưỡng mộ.
Tháng 2 năm 1917 nhà lãnh đạo Kerensky lật đổ Nga Hoàng, tháng 7 ông lên làm Thủ Tướng, đây là một chính phủ tư sản. Tháng 10 năm 1917 Lénine cướp lại chính quyền của Kerensky thành lập chính quyền vô sản. Người ta thường gọi là Cách mạng vô sản hay Cách mạng tháng mười. Có nghĩa là một chính quyền tư sản (Kerensky) lật đổ Nga Hoàng sau đó nhóm Marxist (vô sản) của Lénine cướp lại chính quyền từ tay tư sản chứ không phải họ lật đổ Nga Hoàng như người ta tưởng.
Nước Nga là một nước nông nghiệp lạc hậu và sau này Trung Hoa, Việt Nam…cũng là những nước nghèo đói dễ trở thành Cộng Sản
“Con vi trùng Cộng Sản chỉ sinh sôi nẩy nở trong những đống rác xã hội hôi thối mục nát”
Sau khi Lénine cướp chính quyền 1917 nước Nga lâm vào một cuộc nội chiến đẫm máu kéo dài từ 1917 cho tới 1922. Cuộc chiến giữa 4 triệu lính Hồng quân và 2 triệu rưỡi Bạch Vệ chém giết nhau vô cùng tàn bạo. Sau khi chiến thắng, Hồng quân có một triệu hai và Bạch vệ một triệu rưỡi người tử trận.
Joseph Stalin được cử làm Tổng bí thư Trung ương đảng từ 1922, ông củng cố địa vị mạnh sau khi Lénine chết năm 1924, xóa bỏ những lời kết tội của Lénine. Trong bộ Lénine Tuyển Tập có ghi rõ “đồng chí Staline là người thô bạo, chúng ta không nên dùng đồng chí Staline”
Lénine mất năm 1924, Staline tiếp tục củng cố địa vị, loại đối thủ Léon Trosky, ông này đã trốn sang Mễ Tây Cơ nhưng Staline cho người theo giết trừ hậu họa. Dưới thời Staline, thập niên 1930, một thập niên đẫm máu ghê tởm nhất của lịch sử nước Nga khi Staline tiến hành thực hiện Hợp tác xã nông nghiệp, làm ăn tập thể tiến lên làm ăn lớn xã hội chủ nghĩa. Staline cho lệnh tiêu diệt những thành phần ăn bám, chống đối, lừng khừng, phản động …Đây là giai đoạn đoạn bắn giết tập thể theo kế họach của Staline.
Sau này Tổng Thống Nga Gorbachov tố cáo Staline tắm trong máu, ông cho biết đã thấy danh sách tử hình dài do Staline ký hàng loạt, trong khoảng 1937-1941 có tới 11 triệu người bị giết.
Staline thay đổi chính sách kinh tế mới của Lénine bằng chính sách kinh tế chỉ huy tối đa, xúc tiến một giai đoạn công nghiệp hóa và hợp tác xã để biến nước Nga thành một cường quốc kỹ nghệ. Staline đã đưa nước Nga phong kiến lạc hậu lên hàng cường quốc kỹ nghệ nhưng phải trả giá quá đắt, ông đã làm đổ máu khoảng 10 triệu người. Phim The Soviet Story nói trong khi ấy tại Đức Hitler theo dõi và khâm phục Staline, trong một khoảng thời gian không dài lắm đã giết được nhiều người như thế.
Năm 1932-33 Staline đã gây nạn đói tại Ukraine khiến 7 triệu người chết. Từ 1934-1939 Staline mở những cuộc thanh trừng vĩ đại, đẫm máu trong đảng, trong chính phủ, quân đội, ngành tình báo….nhiều triệu người bị coi là kẻ thù của nhân dân bị tù đầy bắn giết trong các trại tập trung từ 1936-1939. Ông ta mở chiến dịch chống kẻ thù trong các khuôn mặt lớn của Đảng CS như các Bolsheviks lão thành, Léon Trosky và phần lớn các Tướng lãnh Hồng quân. Họ bị xử tử với tội danh âm mưu lật đổ chính quyền.
Tháng 6/1941 Hitler đưa 70% lực lượng gồm bộ binh và cơ giới tiến đánh Soviet, quân Nga tuy đông nhưng vũ khí lạc hậu, trang bị lỗi thời bị đè bẹp ngay từ đầu.
Cuộc chiến tranh Nga Đức từ 1941 tới 1945 được coi là đẫm máu kinh hoàng nhất trong lịch sử nhân loại từ xưa đến nay, gồm những trận đánh long trời lở đất giữa hàng trăm sư đoàn Nga-Đức. Theo sách báo, tài liệu của Liên Xô tại Sài Gòn sau 1975 tổn thất phía Nga gồm 20 triệu sinh mạng, trong đó một nửa là dân, một nửa là lính, họ cũng nói có khoảng 1,000 tỉnh và thị xã bị phá hủy. Theo Tây phương tổng cộng có 27 triệu người Nga bị giết trong cuộc Thế chiến (phim Anh-Mỹ: World War II Behind Closed Doors).
Phía Nga chết nhiều như vậy vì sự lãnh đạo sắt máu của Staline, phải hy sinh tối đa để đoạt thắng lợi, riêng tại Stalingrad quân Nga tử trận khoảng nửa triệu, người lính phải tiến vào tử địa, một đội vũ trang phía sau phòng tuyến sẽ bắn bỏ những người tháo chạy. Số lính Nga chết tại Stalingrad còn nhiều hơn số lính Mỹ tử trận tại cả hai mặt trận Âu-Á (hơn bốn trăm ngàn người). Đô đốc Doenitz, người kế vị Hitler cho rằng chính Nga Sô đã đánh bại Đức Quốc Xã. Sự thực không phải như vậy, nếu mỗi ngày không nhờ khoảng 2,000 máy bay Mỹ (ban ngày) và 800 máy bay Anh (ban đêm) dần nát các mục tiêu, các cơ xưởng quốc phòng của địch tại Bá Linh thì Nga không dễ gì giữ được đất nước họ.
Staline truy kích Đức Quốc Xã đầu năm 1944 và chiếm luôn các nước Đông Âu Lỗ Ma Ni, Bảo Gia Lợi, Ba Lan, Hung Gia Lợi, Tiệp Khắc, Đông Đức… tại những nước này quân Nga lấy hết vàng bạc, quí kim, ngoại tệ… trong các ngân hàng đem về.
Staline chủ trương chỉ tiến lên Xã hội chủ nghĩa tại nước Nga, nhưng cuối Thế chiến nhân đánh đuổi quân Đức rồi chiếm các nước Đông Âu dựng lên nhiều chính quyền Cộng Sản. Nhân dịp này ông ta tiến lên vô sản hóa thế giới không bằng đấu tranh giai cấp mà bằng họng súng đẻ ra chính quyền. Cuộc Thế chiến là cơ hội nghìn vàng cho CS bành trướng rất nhanh mà chính họ cũng không ngờ.
Staline là Tổng Bí Thư từ 1922 tới khi chết 1953, tổng cộng 31 năm, ông là TBT lâu nhất trong Lịch sử CS Nga. Các Tổng Bí Thư Nga hầu hết đều làm cho tới khi chết trừ Nikita Khrushchev và Mikhail Gorbachev.
Nikita Khrushchev
Ông là người kế vị Staline, giữ chức Bí thư thứ nhất đảng CS Nga từ 1953 tới 1964 thì bị lật đổ khi vắng mặt tại Nga. Khrushchev là người hạ bệ Staline và yểm trợ chương trình không gian Nga và có một số cải cách trong nội trị, chú trọng nâng cao đời sống nhân dân. Năm 1964 ông bị Bộ chính trị đảng lật đổ và đưa Leonid Brezhnev lên thay. Năm 1953 Khrushchev dành được chính quyền, khi đã diệt hết tay chân của Staline, năm 1956 trong kỳ Đại hội đảng lần thứ 20 ông ta tố cáo cuộc thanh trừng, tố cáo tội ác của Staline và bắt đầu một chính sách cai trị ít đàn áp hơn. Khrushchev cải thiện cuộc sống ngưòi dân nhưng ít kết quả nhất là nông nghiệp.
Khrushchev chủ trương sống chung hòa bình với phương Tây, giúp quân viện cho CSBV ít nhưng khi ông bị lật đổ, Brezhnev lên thay, giúp CSVN ồ ạt khiến chúng mở nhiều đợt tấn công đẫm máu.
Leonid Brezhnev
Ông giữ chức Tổng Bí Thư từ 1964 tới khi chết năm 1982, tổng cộng 18 năm, lâu nhất sau Staline. Dưới thời Brezhnev ảnh hưởng Nga trên thế giới sút giảm mạnh phần vì phát triển quân sự đánh dấu thời kỳ sự trì trệ xã hội, kinh tế của Liên bang Sô viết.
Chi phí quốc phòng lên cao vì chạy đua vũ trang với Mỹ khoảng 12.5% GDP, Tổng sản lượng kinh tế sút giảm so với Tây phương. Theo lượng giá CIA, từ 1960-1965 tỷ lệ tăng trưởng kinh tế Nga (growth) là 4.8, từ 1970-1975 còn 3.00, từ 1980-85 tụt xuống còn 1.8. Các nhà lãnh đạo Nga giai đoạn này nói chung già nua thiếu khả năng khiến kinh tế sút giảm so với Tây phương.
Nhà Kinh tế gia Samuelson nói trong cuốn Economics trang 830 (in 1970)
“Thập niên 1970 cũng như thập niên 1960 Tổng sản lượng kinh tế của Nga vào khoảng một nửa Tổng sản lượng Mỹ”
(In the 1970s, as in the 1960s, U.S.S.R real GNP is about one-half United States real GNP)
Yuri Andropov
Hai ngày sau khi Brezhnevchết, Andropovđược bầu làm Tổng bí thư đảng CS Sô viết từ tháng 11/1982 cho tới khi chết 14 tháng sau đó. Từ 1967 Andropov làm Giám đốc KGB, đây là lần đầu tiên một Giám đốc KGB được bầu làm Tổng bí thư.
Konstantin Chernenko
Andropov chết tháng 2/1984 sau 15 tháng cầm quyền, bốn ngày sau Chernenko được bầu làm Tổng bí thư lên thay trái với ý của Andropov muốn Gorbachev thay ông, Chernenko là Tổng bí thư thứ năm của Sô viết. Gorbachev là nhân vật thứ hai sau Chernenko, thường chủ toạ các phiên họp của Bộ chính trị khi Chernenko bị bệnh, về sau sức khỏe suy yếu, Gorbachev luôn thay thế ông.
Mikhail Gorbachev
Lên thay Chernenko năm 1985, Gorbachev là người lãnh đạo Liên Bang Sô Viết cuối cùng, Tổng bí thư đảng CS Nga từ 1985-1991, Chủ tịch nước từ 1988 cho tới khi giải thể năm 1991..
Chính sách của ông gồm Mở rộng và Tái cấu trúc (Đổi mới) và họp có khuynh hướng tài giảm binh bị chấm dứt chiến tranh lạnh với Mỹ. Ông chủ trương bỏ vai trò đảng đưa tới giải thể Liên bang Sô viết. Tháng 1/1987 Gorbachev đề nghị những viên chức chính phủ không cần phải là đảng viên CS.
Cởi mở
Gorbachev chủ trương cho người dân quyền tự do ngôn luận, bãi bỏ kiểm duyệt, thả tù chính trị, ông chấp nhận cho người dân được quyền chỉ trích ông và chính phủ. Năm 1988 ra luật cho tư nhân được quyền sản xuất, buôn bán ngoại thương. Từ đó cửa hàng, cửa tiệm tư, hãng xưởng… bắt đầu hoạt động, dịch vụ tự trị được khuyến khích để mong đầu tư nước ngoài vào làm ăn. Tháng 6/1988 Gorbachev cho cải cách cấp tiến cắt giảm quyền kiểm soát của đảng CS trong chính phủ, tháng 3/1989 cho bầu cử Quốc hội tự do trên toàn Liên bang, đây là cuộc bầu cự tự do lần đầu tiên kể từ 1917 tại Liên bang Sô viết.
Ngày 25/3/1990 Gorbachev được các Đại biểu bầu làm Tổng thống Liên bang Sô viết với 59% phiếu bầu, phía người dân muốn cải tổ nhanh hơn nữa. Trong cuộc bầu cử nhiều ứng cử viên của đảng CS thất cử, Yeltsin được bầu ở Moscow và trở thành chính khách nổi luôn chỉ trích Gorbachev.
Đối ngoại.
Gorbachev, giảm cường độ chiến tranh lạnh. Năm 1986 đề nghị hủy bỏ hỏa tiễn tầm trung tại Âu châu và chiến lược của ông để hủy bỏ vũ khí nguyên tử vào năm 2000. Ngày 11/10/1988 Gorbachev và TT Mỹ Reagan họp tại Iceland bàn về tài giảm vũ khí nguyên tử tầm trung. Họ thỏa thuận rời bỏ 100 hỏa tiễn tầm trung khỏi Âu châu, sẽ loại bỏ tất cả vũ khí nguyên tử trong vòng 10 năm vào 1996 thay vì 2000 như Gorbachev lần đầu đề nghị, thực hiện ký kết Thỏa ước hỏa tiễn tầm trung năm 1987.
Gorbachev tuyên bố cho phép các nước Đông Âu tự do lựa chọn số phận của họ. Ngày 4/6/1989 Ba Lan cho bầu cử tự do, chính phủ CS bị hạ bệ, dân Đông Âu nổi dậy suốt năm 1989 khiến cho chủ nghĩa CS bị hủy bỏ. Cuối năm 1989 cuộc nổi dậy tại Thủ đô các nước Đông Âu từ nước này sang nước khác vứt bỏ chế độ CS xây dựng tại đây từ sau Thê chiến thứ hai. Cuộc cách mạng dân chủ tự do bắt đầu từ Ba Lan và sau đó Hung Gia Lợi, Đông Đức, Bảo Gia Lợi, Tiệp Khắc, riêng Lỗ Ma Ni (Roumanie) là nước duy nhất dùng bạo lực lật đổ chính quyền Cộng sản. Biến cố Thiên an Môn năm 1989 ở Bắc kinh thất bại. Thời kỳ chiến tranh lạnh chấm dứt.
Giải thể Liên bang Sô viết
Mặc dù Gorbachev cải tổ tự do dân chủ cho Sô Viết và Đông Âu nhưng kinh tế đi gần tới khủng hoảng, cuối thập nên 80 thực phẩm khan hiếm phải dùng tem phiếu như như thời chiến. So với 1985 khiếm ngạch từ 0 lên 109 tỷ rúp, dự trữ vàng giảm từ 2,000 xuống còn 200 tấn, nợ bên ngoài từ zero tới 120 tỷ đô la.
Các nước thuộc địa đòi trả độc lập nhất là ba nước Lithuania, Latvia, và Estoniađã bị Staline sáp nhập vào Nga năm 1940. Năm 1989 người Tây phương gọi là cuộc Cách mạng 1989 (Revolutions of 1989) các nước Đông Âu từ bỏ chế độ CS và trở lại chế độ dân chủ tự do của họ trước 1945. Ngoài ra các nước trong Liên bang, thuộc địa cũ từ thời Nga Hoàng tuyên bố độc lập, Liên Bang Sô viết tan như xác pháo cuối năm 1991. Mười lăm (15) nước tuyên bố độc lập tách khỏi Liên bang Sô viết là Armenia, Azerbaijan, Belarus, Estonia, Georgia, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Latvia, Lithuania, Moldova, Russia, Tajikistan, Turkmenistan, Ukraine, và Uzbekistan. Sự ly khai này đã khiến Nga mất một nửa dân số, trước là 290 triệu nay chỉ còn 145 riệu
Tháng 8/1991, Ủy ban nhà nước ban hành tình trạng khẩn trương đưa Quân nhẩy dù về Moscow làm đảo chính theo kiểu Nguyễn Chính Thi năm 1960 tại Sài Gòn để lật đổ Gorbachev, ông này bị giam ba ngày tại Crimea. Yeltsin, Tối cao liên bang (Chủ tịch quốc hội) hô hào nhân dân chống đảo chính, ông đã dẹp được cuộc phản loạn, nhân dân biểu tình chống đảo chính, Gorbachev được cứu tại Crimea.
Cuộc đảo chính của nhóm CS bảo thủ thất bại, người dân không muốn trở lại chế độ hà khắc, tàn bạo, đây là cái quẫy mình cuối cùng của bọn tàn dư CS Nga trước khi chết.
Boris Yeltsin
Sự nghiệp chính trị Gorbachev suy thoái, Yeltsin dần dần nắm được quyền hành từ bộ này sang bộ khác kể cả điện Cẩm Linh. Ngày 6-11-1991 ông ra nghị quyết bãi bỏ tất cả mọi hoạt động của Đảng CS trên đất Nga. Mới đầu ông là người ủng hộ Gorbachev, Yeltsin nổi lên khi thực hiện Tái cấu trúc, Đổi mới, ông thành đối thủ chính trị mạnh nhất của Gorbachev. Ngày 29-5-1990 Yeltsin được bầu Chủ tịch Tối cao Sô viết (Chủ tịch Quốc hội). Ngày 12/6/1991 Yeltin được bầu theo phổ thông đầu phiếu làm Tổng Thống Cộng hòa Xã hội liên bang Sô Viết Nga (Russian Soviet Federative Socialist Republic), Yeltsin giữ chức Tổng Thống liên bang Nga, năm 1996 ông tái đắc cử.
Ông chủ trương cải tổ kinh tế chỉ huy Xã hội chủ nghĩa tới một nền kinh tế thị trường tự do, nhưng dưới thời Yeltsin có nhiều suy thoái như lạm phát, tham nhũng, kinh tế khủng hoảng và nhiều vấn đề chính trị xã hội ảnh hưởng nặng tới nước Nga. Năm 1992 vật giá tăng vọt, thập niên 90 Tổng sản lượng suy giảm còn một nửa, thất nghiệp dữ dội, lạm phát phi mã khiến bao nhiêu người mất hết tiền tiết kiệm, mười triệu người Nga lâm vào cảnh bần hàn.
Ông tiếp tục giữ chức Tổng Thống cho tới 31-12-1999, tỷ lệ ủng hộ xuống không còn gì trong những ngày cuối cùng, một loạt những khủng hoảng kinh tế chính trị khiến Yeltsin không lấy lại được uy tín lúc ban đầu. Ông từ chức ngày 31/12/1999, Thủ Tướng Vladimir Putin trở thành Tổng Thống lâm thời cho tới khi cuộc bầu cử mới được tổ chức ngày 26/3/2000.
Vladimir Putin
Ông giữ chức Thủ Tướng Nga từ tháng 8/1999 tới tháng 12/1999, sau đó làm Tổng Thống lâm thời do Yeltsin trao lại từ cuối 1999 tới tháng 3/2000. Putin đắc cử Tổng thống 26/3/2000 với 53% số phiếu nhiệm kỳ đầu 2000-2004 và tái đắc cử nhiệm kỳ hai 2004-2008 đồng thời với hai nhiệm kỳ của TT Mỹ Bush con. Ông lại làm Thủ Tứớng từ 2008-2012 trong khi Dmitry Medvedev, Thủ Tướng của ông lên làm Tổng Thống. Vì Hiến pháp chỉ cho làm Tổng Thống hai nhiệm kỳ ông không thể ra ứng cử tiếp năm 2008.
Dmitry Medvedev, Thủ tướng của Putin đắc cử Tổng Thống 2008 và cử Putin làm Thủ Tướng. Tháng 9-2011 sau khi luật thay đổi tăng nhiệm kỳ Tổng Thống từ 4 lên 6 năm, Putin cho biết ông sẽ ứng cử lần thứ ba (2012) khiến nhân dân biểu tình chống đối tại nhiều thành phố Nga. Ông lại thắng cử Tổng Thống năm 2012 (63.6% số phiếu) và sẽ cầm quyền 6 năm, cử Dmitry Medvedev làm Thủ Tướng.
Putin bị trong nước chống đối, bị thế giới coi là Dân chủ giả hiệu. Năm 2014 Nga bị truất khỏi G-8 vì sáp nhập bán đảo Crimea vào nước họ. Ngày 21/2/2014 Quốc Hội Ukraine lật đổ Tổng Thống thân Nga Yanukovych và cử TT lâm thời Turchynov lên thay. Mỹ và Tây Phương công nhận chính phủ mới, Nga phủ nhận. Hai ngày sau Putin đưa vũ khí lén giúp bọn gốc Nga chiếm bán đảo Crimea, cuối tháng 3 họ tổ chức bầu cử ma mãnh dưới sự yểm trợ xe tăng để sáp nhập bán đảo này vào Nga.
Nay đầu tư vừa giảm 2.5% vì Ukraine khủng hoảng, nước Nga khác thường trong số những nền kinh tế lớn ở chỗ họ dựa vào lợi tức năng lượng dầu, khí để tăng trưởng
Đất nước được thiên nhiên ưu đãi có đầy tài nguyên thiên nhiên gồm dầu, khí đốt thiên nhiên, kim loại quí…chiếm phần lớn hàng xuất khẩu Nga. Những thập niên 2000 năng lượng nhiên liệu đã thay đổi bộ mặt nước Nga trở thành siêu cường năng lượng như năm 2012 dầu và khí đốt chiếm 16% Tổng sản lượng, chiếm 52% lợi tức Ngân sách liên bang và chiếm hơn 70% hàng xuất cảng. Kỹ nghệ quân sự Nga rất cao, năm 2013 vũ khí xuất cảng là 15 tỷ (Mỹ kim) đứng thứ hai sau Mỹ gồm máy bay chiến đấu, phòng không, tầu chiến, tiềm thủy đĩnh …
Từ 2000-2012 xuất cảng dầu khí khiến đời sống người dân tăng, lợi tức tăng 160% nhưng lợi tức phân phối không đều trong khi 110 nhà tỷ phú chiếm giữ 35% tiền của trong nước. Nga cũng bị nạn tiền thất thoát ra ngoại quốc, từ 2000-2012 mất 880 tỷ Mỹ kim.
Putin có công đào xới cái “của trời cho” đem xuất cảng đưa đất nước lên hàng cường quốc kinh tế thứ 8 mà trước đó đứng hàng thứ mấy chục.
Thời mà đế quốc Sô viết đã từng chọc trời khuấy nước nay còn đâu?
Putin muốn trở lại thời oanh liệt nay còn đâu. Muốn vậy trước hết phải chiếm lại 15 nước thuộc địa cũ để đưa dân số từ 145 triệu trở lại 290 triệu và Tổng sản lượng lên hàng thứ hai, thứ ba, sau đó chiếm lại Đông Âu để tái lập giang sơn nhưng chỉ có những thằng điên mới mang ảo tưởng như vậy, làm sao có thể quay ngược bánh xe lịch sử?
Liên bang Sô viết, cái nôi của CS đầu hôm sớm mai tan như xác pháo, nhà Phật gọi là vô thường, chẳng có gì là thường còn, có sinh thì có diệt.
Có lẽ ông Putin nên nghĩ tới việc phục hưng nền kinh tế đang suy thoái thì hay hơn là đào xới “của trời cho” đem bán trong khi miệng ăn núi lở. Các nước Nhật, Nam Hàn không có nguyên liệu, họ có tài năng làm ra của cải vật chất không phải phụ thuộc vào thị trường năng lượng như Nga.
Một ngày nào Putin cũng sẽ quan tâm tới chính sách xét lại con đường mà ông hằng theo đuổi một cách vô ích
Kết Luận
Cách đây 72 năm Lenine đem lý thuyết Marx Engels về thực hiện cuộc Cách mạng vô sản long trời lở đất năm 1917 và bây giờ Gorbachev làm cuộc Cách mạng 1989, giải tỏa xiềng xích chế độ CS áp bức, đem lại dân chủ tự do cho Nga, cho các nước Đông Âu và các nước thuộc địa cũ của Nga. Gorbachev là người có công lớn với nhân loại, đã cứu nước Nga, các nước Đông Âu, các thuộc địa cũ của Liên bang, đem lại tự do bác ái cho mọi người. Ông là người đã thay đổi cả một kỷ nguyên, là một vĩ nhân của thế kỷ. Chính ông đã đào huyệt chôn vùi chế độ CS tại Nga, Đông Âu và cả trên thế giới mặc dù nay các nước CS da vàng còn thoi thóp thở nhưng chúng cũng đang từ từ dẫy chết.
Tổng Thống Putin đã có công cứu nước Nga thoát cảnh khốn cùng dưới thời Gorbachev và Yeltsin. Ông đã cứu nền kinh tế Nga nhưng lại tiếc nhớ thời oanh liệt của Nga Sô trước đây mặc dù Putin không chấp nhận độc tài CS. Thập niên 70, 60 Tổng sản Lượng kinh tế Nga bằng khoảng một nửa TSL Mỹ đứng sau Mỹ, nhưng thời Gorbachev, Yeltsin kinh tế Nga tụt xuống hàng thứ mấy chục. Nhờ Putin mà nay đã ngoi ngóc lên hàng thứ 11, thua Nam Hàn một bậc. Trong khi TSL Kinh tế Mỹ nay 22,670 tỷ, Nga chỉ được 1,710 tỷ, TSL Mỹ gấp hơn 13 lần TSL Nga.
Nhà Kinh tế gia Samuelson nói trong cuốn Economics trang 830 (in 1970)
“Thập niên 1970 cũng như thập niên 1960 Tổng sản lượng kinh tế của Nga vào khoảng một nửa Tổng sản lượng Mỹ”
(In the 1970s, as in the 1960s, U.S.S.R real GNP is about one-half United States real GNP)
Gorbachev cải tổ tự do dân chủ cho Sô Viết và Đông Âu nhưng kinh tế đi gần tới khủng hoảng, cuối thập niên 80 thực phẩm khan hiếm phải dùng tem phiếu như thời chiến. So với 1985 khiếm ngạch từ 0 lên 109 tỷ rúp, dự trữ vàng giảm từ 2,000 xuống còn 200 tấn, nợ bên ngoài từ zero tới 120 tỷ đô la.
Thời Yeltsin còn thê thảm hơn nữa, năm 1992 vật giá tăng vọt, thập niên 90 tổng sản lượng suy giảm còn một nửa, thất nghiệp dữ dội, lạm phát phi mã khiến bao nhiếu người mất hết tiền tiết kiệm, mười triệu người Nga lâm vào cảnh bần hàn. Thời Gorbachev và Yeltsin nước Nga sắp đi vào con đường ăn mày, chính Putin đã đưa nước Nga thoát khỏi cảnh này.
Thực ra không phải tại Gorbachev, Yeltsin mà Nga suy sụp như thế, từ thời Brezhnev Nga sô mải chạy đua vũ trang với Hoa Kỳ khiến nền kinh tế của họ ngày một khó khăn, lụn bại, năm 1972 mất mùa đói kém nếu không nhờ mua lúa mì của Mỹ. Thực ra đó là ngày tàn của nền kinh tế Xã hội chủ nghĩa, các nước Trung Cộng, Việt Cộng đã biết nhược điểm của nó và chạy sang làm gia công, buôn bán với tư bản để có bộ mặt như ngày nay.
Kinh tế tốt đẹp trong thời kỳ Putin làm Thủ Tướng và Tồng Thống lần đầu 1999-2008. Chính sách năng lượng khiến Nga trở thành siêu cường năng lượng. Đất nước được thiên nhiên ưu đãi có đầy tài nguyên thiên nhiên gồm dầu, khí đốt thiên nhiên, kim loại quí…chiếm phần lớn hàng xuất khẩu Nga. Putin có công đào xới cái “của trời cho” đem xuất cảng đưa đất nước lên hàng cường quốc kinh tế thứ 11 mà trước đó đứng hàng thứ mấy chục.
Dậu đổ bìm bìm leo, đầu thập niên 90 nhiều nước như Mỹ, Tây phương khinh rẻ nước Nga hết thời, họ coi Nga như một mảnh rẻ rách. Cũng có người nói đừng coi thường Nga họ vẫn còn kho vũ khí cũ. Đó cũng là lý do thúc đẩy Putin vùng vẫy để lấy lại chút hào quang quá khứ mà nhân dân cũng đồng ý để ông quậy cho đỡ tủi. Putin giật dây dựng lên một chính quyền thân Nga tại Ukraine để từ từ kéo họ về Nga nhưng thất bại, người Ukraine ác cảm với Nga vì họ đã từng bị Staline giết bẩy triệu người năm 1933. Họ lật đổ Tổng thống thân Nga khiến Putin nổi giận sáp nhập bán đảo Crimea vào Nga trắng trợn năm 2014. Khi bị Mỹ và Tây Phương trừng phạt kinh tế, trong cơn nóng giận, Putin nói: Nga là nước duy nhất trên thế giới có thể biến nước Mỹ thành tro bụi, ông ta nói cho đỡ tủi thì cũng chẳng sao.
Nay Ngân Sách Quốc Phòng Nga chỉ có 42 tỷ nhưng về Quân Sự vẫn được xếp hạng nhì sau Mỹ trong bảng xếp hạng quân sự các nước trên thế giới (globalfirepower.com) vì kho vũ khí cũ. NSQP của Mỹ nay 740 tỷ, gấp 17 lần Nga, về Tổng sản Lượng Kinh Tế nay Mỹ gấp 13 Nga, dân số Mỹ nay hơn gấp hai Nga … nghĩa là so với Mỹ, Nga nay chẳng có gì đáng nói.
Ngày 16/6/2021 tại Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ-Nga do TT Biden và TT Putin chủ trì tại Geneve, ông Putin ngồi vắt chân chữ ngũ ngang hàng Tổng Thống Đế quốc, đó là điều ông thỏa mãn nhất. Putin muốn rằng thế giới phải coi Nga như siêu cường mặc dù về nhiều phương diện, Nga chỉ là con số không so với Mỹ.
Năm 1956 nhân vụ khủng hoảng kênh đào Suez, Thủ Tướng Nga Khrushchev giận dữ đề nghị với Mỹ:
“Kể từ nay mọi việc trên thế giới sẽ chỉ do Mỹ và Nga giải quyết, sẽ không liên can gì đến những nước không có bom nguyên tử (ý nói Pháp) hoặc chỉ có một ít bom nguyên tử (ý nói Anh)”
Nhưng cái thời oanh liệt chọc trời khuấy nước ấy nay còn đâu?
Putin vẫn muốn làm sống lại chút hư danh ấy. Mặc dù chính Putin không chấp nhận độc tài CS nhưng vẫn tiếc nhớ cái thời oanh liệt của Nga sô trước đây.
Nhưng thuở ấy nay còn đâu? có chăng chỉ còn lại một tiếng vang, vang bóng một thời …
Trọng Đạt