Hôm nay cô tiếp tục hai lần ngồi thiền mỗi ngày, buổi trưa và buổi tối và mỗi buổi bốn mươi phút. Từ khi ngồi thiền trở lại, cô lên thời khóa biểu mỗi ngày, bắt đầu 20 phút và tăng dần đến bây giờ là 40 phút. Mục đích sẽ một tiếng đồng hồ cho mỗi buổi ngồi thiền. Sau khi lên một tiếng thì cô sẽ không tăng lên nữa.
Thật ra cô đã thiền từ lâu. Mỗi ngày cô tập trung vào động tác rửa chén và chỉ rửa chén mà thôi. Cô quan niệm những gì mình không thích làm thì mình học cách yêu thích nó, bởi vì mình không có sự lựa chọn. Việc bếp núc trở thành thao tác thiền tự lúc nào không hay. Khi cô chú tâm một việc và không suy nghĩ bất cứ điều gì, nó trở nên thư giản đầu óc (therapeutic). Thay vì tập trung vào hơi thở, cô tập trung vào thao tác rửa chén. Chỉ mới năm qua, cô nghĩ đến việc ngồi thiền một cách nghiêm túc. Lúc có lúc không vậy mà cũng tập cho mình ngồi yên được cả giờ. Cô nhớ lại, những lần ngồi thiền đầu tiên thật khó chịu. Cơ thể đau nhức như cực hình, và rồi cũng quen dần với sự nghiêm ngặt bản thân. Nên chi, cô trở lại hành thiền không còn khổ sở như ban đầu. Điều thử thách bây giờ là cô phải lên khuôn khổ để trở thành điều không thể thiếu trong đời sống. Điều thử thách cuối cùng là “chế ngự” hoàn toàn những con “monkey minds”.
Thử thách và khám phá luôn làm cô thích thú. Nó như những bậc thang để đạt đến đỉnh. Việc ăn chay trường cũng là một thách mà cô đã vượt qua. Những tháng ngày đầu ăn chay không phải dễ dàng bởi ăn uống đã trở thành văn hóa không thể thiếu. Có cảm tưởng mọi sinh hoạt đều có việc ăn uống. Phải thú nhận rằng khó khăn lớn nhất cho những người mới ăn chay không phải là đồ ăn mà là áp lực xã hội. Bạn bè sở làm tụm nhau ăn uống, tán gẫu. Gia đình họp mặt là ăn uống, trò chuyện. Tiệc tùng tổ chức đều đãi thức ăn. Người ăn chay đôi khi trở thành kẻ đơn dộc, lạc lõng. Cô từng trải qua cảm giác đó nên thử thách đối với cô là tôi luyện ý chí trước áp lực. Hành thiền không có nhiều áp lực như việc ăn chay, nhưng cũng là một thử thách tôi luyện ý chí bản thân.
Khám phá là yếu tố cần thiết trong bất kỳ hành trình nào, bởi khám phá là sự chiêm nghiệm cái biết thấy để coi mình có tiến bộ hay không. Hôm nay cô khám phá sự cảm thọ trên thân thể mình một cách rõ rệt. Tiếng chim líu ló sau vườn chan hòa trong ánh nắng bừng lên giữa lùm cây. Ánh nắng chan hòa của một buổi trưa trong lành. Trưa trôi êm ả, trưa xanh mát như mời gọi cái tâm yên tịnh. Cô xếp vội hai bàn chân, một chân để chéo lên chân kia, hai tay khoanh vòng đặt xuống trước bụng, bắt đầu quan sát hơi thở. Cô lấy câu thơ của một thiền sư ” chừ vô biên chỉ là hơi thở” làm điểm tựa bên cạnh quan sát hơi thở. Không hiểu vì sao, đây là câu thơ mãnh lực đối với cô, bởi nó làm cô quán chiếu hơi thở mong manh kia là một sát-na giữa hai bờ sanh tử. Ngồi một lúc, tự nhiên bên cổ cảm thấy ngứa. Cô nhận biết là mình đang ngứa, và nói với mình là cái ngứa kia không phải là của mình. Cảm giác ngứa khó chịu bên cổ lại kéo nài bắt phải gãi, nhưng cô lại nói với mình là mình đang ngứa bên cổ và cái ngứa kia không phải là của mình. Cứ vậy vài ba phút, tự nhiên cái ngứa kia giảm dần và cô không cần phải nhận biết nó nữa. Hết ngứa, rồi qua mỏi lưng, cô lại nói với mình cô biết lưng đang mỏi nhưng cái mỏi kia không phải là của mình. Một hồi mỏi cũng giảm dần và cô không cần nhận biết. Hết ngứa, qua mỏi bây giờ đến tê chân. Ngồi hơi lâu nên máu tích tụ khiến cảm giác tê chân râm ran, cô lại nhận biết mình đang tê chân và tự nói mình là cái tê kia không phải là của mình. Tê rần rần rồi cũng êm ru. Rồi qua tiếng chim, tiếng chim lảnh lót như nốt nhạc thanh êm. Cô nhận biết là bên ngoài đang có tiếng chim, và không để tai mình ngóng theo tiếng chim kia. Mỗi cảm thọ trên thân thể đến, cô nói với mình là cô nhận biết nó đang xảy ra, và cảm thọ đó không phải là của mình, rồi cột tâm trở lại với hơi thở, với câu thơ nằm lòng. Kim đồng hồ reng đã hết 40 phút mà cô vẫn ngồi yên, có thể ngồi thêm nhưng cô xã thiền. Hôm nay cô vui với ý nghĩ chế ngự cảm thọ trên thân.
Cô đã cảm nhận sự thay đổi trong thân với việc ăn chay trường. Cô nghĩ rằng việc hành thiền sẽ là sự kết hợp thân và tâm trên hành trình khám phá tâm linh. Bên cạnh đó, cô còn phải nổ lực thật nhiều để sống tỉnh thức với giây phút hiện tại. Với tâm hồn nghệ sĩ, đôi khi cô khó kèm chế dòng cảm xúc, nhất là những dòng cảm xúc chất ngất trong cung bậc. Có lẽ đây là thử thách lớn nhất đối với bản thân. Điều gì cũng vậy, nói dể làm khó. Phải làm rồi mới biết được hay không. Ít ra cô tự cho mình một điểm là nhìn ra yếu điểm của mình để khắc phục. Bệnh nghề nghiệp khiến cô tự cho điểm mình: 10 điểm cho việc ăn chay, 4.5 điểm cho việc ngồi thiền vì chưa đạt kỷ luật bản thân/thời gian và 1 điểm an ủi cho việc quân bình cảm xúc. Cô sẽ tự chấm điểm mình sau một tuần, một tháng, sáu tháng ..cho đến khi nào cô không cần chấm mình nữa.
Dính mắc thả trôi dòng thiên cổ
Lăn tăn con chữ rớt Ta Bà
Tri kiến lao lung cười thế sự
Phiền lao thả nhẹ – Gót hư vô …
05.18.2020
Lê Diễm Chi Huệ