Bardo – Thần Thức Của Người Mất Có Khả Năng Đặc Biệt Gì?

CÓ THỂ ĐI TỚI BẤT CỨ ĐÂU
Khi còn sống, không chỉ thân vật lý mà cả năng lượng khí, tất cả mọi thứ, đều ngăn ngại việc ta đọc được suy nghĩ của người khác. Thân thể là sự hỗ trợ lớn nhất mà chúng ta có được trong cuộc sống. Ý nghĩ của chúng ta có thể lang thang khắp nơi nhưng cơ thể thì sẽ không đi theo suy nghĩ đó vì nó đang ở thể vật chất. Các suy nghĩ ý niệm cứ lưu xuất đi rồi lại quay trở lại cơ thể, cơ thể giúp tâm trí hoạt động và suy nghĩ.

Nhưng các vong linh lại làm được những điều mà chúng ta không thể. Vong linh có thể đọc ý nghĩ của mọi người, có thể nghe thấy những gì mọi người nói, có thể đi khắp nơi, làm mọi việc mà không hay biết là mình đã chết. Vong có thể nhìn, có cảm giác, có thể hiểu được mọi thứ như khi còn sống nhưng mọi thứ đã thay đổi. Do không còn cơ thể cho nên ngay lúc vừa nghĩ đến các nước Mỹ, vong linh sẽ lập tức có mặt ở đó mà không có sự lựa chọn nào khác. Vong linh có thể nói với người thân: “Tôi đã về, có chuyện gì xảy ra thế? Xin hãy giúp tôi!” Nhưng họ sẽ không trả lời vì không nghe thấy. Vong có thể tự nhủ: “Bây giờ tôi đang ở cùng với gia đình, tôi muốn ở bên họ dù họ có nhìn thấy tôi hay không, dù họ có đáp lại tôi hay không”. Hay: “Không sao, cho dù việc họ không trả lời là điều thật sự đáng thất vọng nhưng mình vẫn muốn ở bên họ. Đây là nhà của mình, đây là vợ mình/đây là chồng mình, là các con mình, là tài sản của mình” thế nên vong ở lại đó. Thần thức người chết rất muốn ở lại nhà nhưng ngay khi vừa khởi nghĩ đến một nơi nào khác, lập tức nó sẽ đến đó. Ở trạng thái này, vong linh trở nên hoàn toàn mất kiểm soát! Chỉ cần tưởng tượng cũng có thể thấy được điều đó sẽ khủng khiếp như thế nào. Thời khắc này thật vô cùng khó khăn đau khổ.

Như lời kệ, các chúng sinh trong giai đoạn thân trung ấm đều có những khả năng đặc biệt, là những hình thức, khía cạnh của sự hoàn thiện. Bởi không còn sự ngăn ngại của sắc thân, khi trải qua trạng thái Bardo này, thần thức người chết có thể có được phần nào trí tuệ toàn tri và khả năng đọc được tư tưởng người khác và nhìn xuyên qua khoảng cách không gian xa hàng vạn dặm. Thần thức người chết có thể bay lượn trong không gian, hoặc đi đến bất cứ nơi nào mình muốn chỉ trong chốc lát. Những năng lực phi phàm đó không phải thành tựu đạt được từ tu tập, mà là do chúng ta không còn thân thể, thứ mà chúng ta luôn luôn bám chấp và mắc kẹt vào đó lúc sinh thời.
Trong giai đoạn Bardo tái sinh, thần thức của người chết đã bỏ lại thân tứ đại nên nó có thể tự do hoạt động hay đi lại khắp nơi không bị chướng ngại, trừ hai nơi mà thần thức không thể vượt qua đó là Kim Cương tòa và mẫu thai.

Nếu người chết chưa từng tu tập, thực hành công phu thiền định khi còn sống, thì rất khó để đạt được sự tỉnh thức, để thần thức có thể hiểu rằng mọi thứ đều chỉ là giả ảo, hư huyễn, dù điều này là rất quan trọng bởi nó sẽ quyết định cánh cửa giải thoát hay một tái sinh đọa lạc chỉ trong tấc gang.

Một thực tế nữa là chúng sinh trong giai đoạn này, vì không còn thân vật lý nên cũng không hề có bóng ảnh của chính mình. Do không còn phàm thân nặng nề chướng ngại nên họ có khả năng du hành thậm chí vài vòng quanh thế giới chỉ trong tích tắc. Họ có thể có những năng lực đặc biệt, giống như thần thông, nhưng những năng lực này có được không phải từ sự thành tựu tu chứng mà chỉ đơn giản là do không còn sự ngăn ngại của thân vật lý. Vì lý do đó, bỗng nhiên họ có được những năng lực mạnh mẽ, phi thường. Bài kệ Bardo dạy rất rõ về nỗi khổ này:

Vong linh ở giai đoạn này không thể thụ nhận trực tiếp đồ ăn, thức uống như thông thường khi còn sống. Thay vào đấy, họ chỉ có thể thụ nhận bằng cách cảm nhận mùi hương, nhờ duyên theo đó mà được no đủ. Cho nên khi chúng ta cúng dàng hương thơm bằng cách đốt các loại thực phẩm, mùi hương tỏa ra sẽ giúp thỏa mãn cơn đói khát và khiến họ mãn nguyện. Vì lẽ đó, họ được gọi là “hương linh”.
Khả năng thị giác của thần thức cũng không giống như khi còn sống mà rất khác thường, thay đổi luôn luôn, không rõ rệt và xác thực như khi còn sống. Do người chết không còn thân, không còn nhãn căn, các căn để thụ nhận trực tiếp các xúc trần nên rất khó duy trì những hình ảnh mà họ nhìn thấy. Mọi thứ lúc này đều mong manh, vô định và không có thực thể. Vì lẽ đó, tâm thức của người chết càng trở nên loạn động, bất an khiến họ vô cùng khổ sở buồn rầu.

Thần thức cũng không thể tự quyết định hay trì hoãn việc mình đi đâu, về đâu. Lúc sống, nếu muốn sang Pháp bạn không thể đi ngay mà sẽ phải hoàn thành nhiều thủ tục rất phức tạp liên quan đến bản thân, đến thân vật lý của bạn, chẳng hạn bạn sẽ phải xin visa, mua vé máy bay, sẽ phải qua cục xuất nhập cảnh và hải quan để kiểm tra… Nhưng một khi ở trong trạng thái trung ấm, bạn sẽ không phải trải qua những thủ tục này. Chỉ cần khởi nghĩ về nước Pháp, bạn lập tức sẽ đến đó dù bạn muốn hay không. Điều này khiến bạn sợ hãi và buồn rầu vì bạn không hề có sự lựa chọn.Cảm giác sợ hãi, đau khổ sẽ ngày càng gia tăng.

Ở giai đoạn này, đôi khi thần thức cảm thấy vô cùng sáng suốt, có thể nhận biết và nhớ rõ về mọi thứ. Nhưng rồi bỗng nhiên, thần thức lại thấy mọi thứ trở nên mờ nhạt, hắc ám, không thể thấy gì, không nhận thức được bất cứ điều gì. Mọi thứ đều mông lung, những khái niệm, suy nghĩ đều mơ hồ, mịt mở như ảo tưởng.. Đối với họ, điều này thật vô cùng mệt mỏi. Không chỉ như vậy, sau khi trải qua những kinh nghiệm này trong một khoảng thời gian nhất định, người chết sẽ bắt đầu đặt câu hỏi với chính mình rằng liệu mình còn sống hay đã chết. Họ bắt đầu nghi hoặc, tự nhủ rằng, mình đang trải qua rất nhiều điều bất thường, như vậy phải chăng mình đã chết? Khi thần thức chuyển sang trạng thái minh bạch, sáng tỏ, nó bắt đầu đặt cho mình hàng loạt những câu hỏi như thế.

Khi ở trong thân trung ấm, chúng ta sẽ không thấy được mặt trăng và mặt trời. Hiện tại, trong đời sống, do cộng nghiệp nên chúng ta có thể nhìn thấy mặt trăng và mặt trời.
Mặt trời là hình thức thị hiện biểu trưng cho giọt tinh chất minh điểm đỏ, là căn bản cho sự sống của ta do người mẹ đem lại. Tất cả chúng ta đều có yếu tố căn bản này. Bởi vậy tất cả chúng ta đều có khả năng nhìn thấy mặt trời. Mặt trăng là hình thức thị hiện của giọt tinh chất minh điểm trắng, năng lượng phụ tính nhận được từ người cha. Vì trong thân trung ấm, yếu tố căn bản của người cha và người mẹ này không còn tồn tại, chúng đã hoàn toàn bị tan rã, bởi vậy, chúng sinh trong giai đoạn này không có khả năng nhìn thấy mặt trăng và mặt trời.

~ Trích ấn phẩm “Bardo – Bí mật Nghệ thuật sinh tử” – Drukpa Việt Nam biên dịch và phát hành, 2014.
​